Blog

Naruszenie prawa autorskiego

Ten, którego autorskie prawa majątkowe zostały naruszone, może żądać od osoby, która naruszyła te prawa: zaniechania naruszania; usunięcia skutków naruszenia; naprawienia wyrządzonej szkody; wydania uzyskanych korzyści.

O tym czym są autorskie prawa majątkowe przeczytasz tutaj.

Zaniechanie naruszania prawa autorskich.

Uprawniony może domagać się zaprzestania wykonywania oznaczonych czynności zarówno wtedy, gdy stan naruszenia trwa, ale też wówczas, gdy stan ten ustał, ale istnieje obawa ponowienia niedozwolonych działań.

Usunięcie skutków naruszenia.

Mogą to być przykładowo następujące działania: roszczenie o zniszczenie lub wydanie bezprawnie wytworzonych egzemplarzy utworu; usunięcie ze strony internetowej linku do pliku z utworem; nakazanie złożenia oświadczenia o określonej treści oraz formie, zawiadomienie określonych osób.

Naprawienie szkody majątkowej

Może to nastąpić na zasadach ogólnych (odpowiedzialność odszkodowawcza), albo poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej dwukrotności, a w przypadku gdy naruszenie jest zawinione – trzykrotności stosownego wynagrodzenia, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z utworu.

Roszczenie o naprawienie wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych. 

„Zasady ogólne” oznaczają, że zastosowanie znajdą ogólne zasady odpowiedzialności odszkodowawczej za czyny niedozwolone. Trzeba zatem wykazać, że wskutek naruszenia praw autorskich doszło do powstania szkody (wykazać na czym polega szkoda oraz jaka jest jej wysokość), wskutek zawinionego działania konkretnego podmiotu (wina umyślna lub nieumyślna). Ponadto trzeba wykazać związek przyczynowo skutkowy pomiędzy bezprawnym czynem tego podmiotu, a powstałą szkodą. Można domagać się zarówno poniesionej straty (damnum emergens) jak i korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (lucrum cessans) w granicach normalnych następstw działania lub zaniechania.

Roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej. 

Należy ustalić i wykazać jaką kwotę wynagrodzenia uprawniony otrzymałby za korzystanie z jego utworu. Środkiem dowodowym może tu być dowód z dokumentu w postaci innych umów zawieranych przez uprawnionego na analogiczne wykorzystanie utworów, które bezprawnie zostały naruszone (np. umowa licencyjna na utwór muzyczny ,zawarta z innym podmiotem). Jeśli takie umowy nie były wcześniej zawierane należy odwołać się do obiektywnych rynkowych kryteriów, z uwzględnieniem specyfiki sytuacji uprawnionego (czy jest to debiutant, czy twórca z dorobkiem, czy tworzy tylko w Polsce, czy też zagranicą itp.). Ustalenie wysokości  wynagrodzenia może być również przedmiotem opinii biegłego. Jeśli po wyczerpaniu wszystkich dostępnych dowodów okaże się, że dokładne udowodnienie kwoty stosownego wynagrodzenia jest niemożliwe lub co najmniej nader utrudnione, sąd powinien zasądzić odpowiednią sumę według swojej oceny, opartej na rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy.

Przykłady kwot wynagrodzeń:

Wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 17.12.2014 r., I C 2161/13, Legalis, 

– wykorzystywanie loga i materiałów reklamowych w postaci ulotek i wizytówek zaprojektowanych przez Powoda, bez jego zgody – kwota 3500 zł (trzykrotność wynagrodzenia);

Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 4.10.2013 r., I ACa 895/13, Legalis,

– bezprawne korzystanie z programów komputerowych stworzonych przez powoda – kwota  266 000 zł (trzykrotność wynagrodzenia);

Wyrok Sądu Apelacyjnego  w Warszawie z 22.6.2010 r., I ACa 345/10, Legalis,

– publikacja zdjęć autorstwa powódki w magazynie po wygaśnięciu umowy licencyjnej, zawartej z agencją fotograficzną dotyczącą sprzedaży zdjęć –  kwota 3000 zł (trzykrotność wynagrodzenia)