W ramach realizacji prawa do obrony oskarżony może kłamać i okoliczność ta nie może mieć wpływu na ustalenia o jego winie.
Kim jest oskarżony?
Za oskarżonego uważa się osobę, przeciwko której wniesiono oskarżenie do sądu, a także osobę, co do której prokurator złożył wniosek o skazanie bez rozprawy lub wniosek o warunkowe umorzenie postępowania.
Kim jest podejrzany?
Za podejrzanego uważa się osobę, co do której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów albo której bez wydania takiego postanowienia postawiono zarzut w związku z przystąpieniem do przesłuchania w charakterze podejrzanego.
Przepisy dotyczące prawa do obrony obowiązują w tym samym zakresie zarówno dla podejrzanego jak i oskarżonego.
Prawo do obrony – prawo do kłamstwa?
Oskarżony nie ma obowiązku dowodzenia swej niewinności ani obowiązku dostarczania dowodów na swoją niekorzyść. W ramach prawa do obrony oskarżony lub podejrzany może przedstawiać „swoją” wersję wydarzeń. Mówiąc wprost. Może kłamać i okoliczność ta nie może mieć wpływu na ustalenia o jego winie (czyli nie może wpływać na przypisanie mu odpowiedzialności za dany czyn, ani też wpływać na wymiar kary).
Kłamstwo a prognoza kryminologiczna.
Składanie wyjaśnień w sposób rażąco sprzeczny z innymi niekwestionowanymi dowodami może spowodować negatywne przeświadczenie sądu o tzw. prognozie kryminologicznej. Prognoza kryminologiczna służy ocenie ryzyka ponownego popełnienia przestępstwa przez sprawcę oraz jego szans na resocjalizację. Prognoza ta obejmuje analizę cech osobowości sprawcy, jego dotychczasowego życia, warunków społecznych oraz innych czynników, które mogą mieć wpływ na jego dalsze postępowanie. Prognoza kryminologiczna pozwala na podejmowanie decyzji dotyczących takich kwestii, jak: warunkowe przedterminowe zwolnienie czy decyzje o zawieszeniu kary.
„O ile składanie wyjaśnień niezgodnych z rzeczywistym przebiegiem zdarzeń uznać należy za dopuszczalną w świetle obowiązujących przepisów prawa linię obrony oskarżonej, o tyle składanie wyjaśnień w sposób rażąco sprzeczny z niekwestionowanymi co do swej wiarygodności dowodami (zapisy treści sms, zapisy monitoringu) świadczą – jak słusznie wskazuje skarżąca – o dużej skali matactwa ze strony oskarżonej przemawiającej za brakiem prognozy co do tego, że w przyszłości oskarżona W. N. nie popełni przestępstwa” – Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku.
Kłamstwo a fałszywe oskarżenie.
Oskarżony podając „swoją wersję wydarzeń” nie może jednak oskarżać bezpodstawnie innych osób. Za takie działanie może ponieść odpowiedzialność karną z art. 234 kodeksu karnego. „Fałszywość” oskarżenia musi być subiektywna (sprawca wie o niezgodności z prawdą swojego oskarżenia) oraz obiektywna (oskarżenie sprawcy w rzeczywistości jest niezgodne z prawdą). Bez znaczenia pozostaje to, czy osoba, której dotyczy oskarżenie, wyraziła zgodę na to, aby ją oskarżyć.
„Oskarżony, który składając wyjaśnienia w związku z toczącym się przeciwko niemu postępowaniem karnym, fałszywie pomawia inną osobę o współudział w tym przestępstwie w celu ukrycia tożsamości rzeczywistych współuczestników tego przestępstwa, a nie w celu własnej obrony, wykracza poza granice przysługującego mu prawa do obrony i może ponosić odpowiedzialność karną z art. 234 k.k.” – Uchwała SN z dnia 11 Stycznia 2006 R. I Kzp 49/05
Potrzebujesz porady prawnej?
Treść przekazywana na niniejszym Blogu ma charakter ogólny i nie stanowi porady prawnej. Celem Bloga jest udzielenie nieodpłatnie możliwie najszerszych informacji. Pamiętaj jednak, że każda sprawa jest inna i wymaga indywidualnego podejścia. Aby uzyskać poradę prawną skontaktuj się z nami dzwoniąc na numer 512 976 090. Możesz też napisać e-mail lub wypełnić prosty formularz kontaktowy.
Skomentuj