Blog

Czym jest trwały uszczerbek na zdrowiu?

Definicję uszczerbku na zdrowiu zawiera między innymi ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Zgodnie z art. 11 ust. 2 tej ustawy za stały uszczerbek na zdrowiu uważa się “takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy. Za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie”. Definicję uszczerbku na zdrowiu posiadają również zakłady ubezpieczeń w ogólnych warunkach umowy (tzw. OWU).

Tyle z definicji, a można prościej? Najlepiej będzie to przedstawić na przykładzie. Przyjmijmy, że po wypadku komunikacyjnym doznaliśmy jedynie drobnych potłuczeń, które ujawniły się w postaci siniaków. Owszem, powodowały one dolegliwości bólowe, jednakże po 1-2 tygodniach ustały. Wówczas ciężko jest mówić o jakimkolwiek uszczerbku na zdrowiu. Nie wyklucza to oczywiście możliwości starania się o stosowne zadośćuczynienie, jednakże w takim przypadku kwoty przyzwane przez ubezpieczycieli są wręcz symboliczne i wynoszą od 500 zł do 1000 zł. Inaczej przedstawiłaby się sytuacja, gdybyśmy w wypadku doznali np. złamania kości udowej. Wówczas wszystkie następstwa urazu są znacznie poważniejsze. Łączą się nie tylko z koniecznością założenia usztywnienia, ale też nie rzadko wymagają przeprowadzenia zabiegu operacyjnego i dalszej rehabilitacji. 

Tabela uszczerbku na zdrowiu. 

Rodzaje stałego i długotrwałego uszczerbku na zdrowiu reguluje Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania. 

Tabela uszczerbków znajdująca się w tym rozporządzeniu służy również pomocniczo biegłym sądowym w sprawach o zapłatę zadośćuczynienia. Ocena wysokości uszczerbku na zdrowiu stanowi element pomocniczy przy wycenianiu kwoty zadośćuczynienia. W przypadku złamania kości udowej o którym pisałem wcześniej wysokość uszczerbku na zdrowiu zależy od zniekształceń, skrócenia, zaników mięśniowych i ograniczenia ruchów w stawach. Z nieznacznymi zmianami i skróceniem do 4 cm, uszczerbek wynosi 5-15 %, z miernymi zmianami i skróceniem do 6 cm uszczerbek wynosi 15-30 %, ze skróceniem ponad 6 cm i ciężkimi zmianami uszczerbek wynosi 30-40 %. 

Uszczerbek na zdrowiu ma charakter jedynie pomocniczy.

Posługiwanie się jedynie tabelami procentowego uszczerbku na zdrowiu i stawkami za każdy procent trwałego uszczerbku dla rozstrzygnięcia zasadności roszczenia o zadośćuczynienie i jego wysokości, znajduje jedynie orientacyjnie zastosowanie i nie wyczerpuje oceny.” Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 18.12.1998 r., sygn. I ACa 715/97 (OSA 1999, nr 2 , poz. 7) Wpływ na wysokość zadośćuczynienia powinna mieć przy tym wielkość trwałego uszczerbku na zdrowiu, choć nie można ustalać zadośćuczynienia wyłącznie według tego miernika.  Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 2015-02-11, I ACa 735/14